Cành Mai Của Tháng Giêng Gần.
Trần Thị Hạ Anh
Hình như không phải là cảm giác của những ngày xưa cũ, dù rằng đó cũng là phiên chợ tàn vào ngày ba mươi Tết. Cũng vẫn còn những đống rác rưởi chưa dọn sạch, chồng chất những bông hoa giập nát cánh, màu sắc trộn lẫn nhau, không phải như một bức tranh sặc sỡ muôn màu mà là những tàn phai héo úa, những xót xa thương cảm. Những cánh hoa, trước đây vài giờ, người ta còn nâng niu lựa chọn, người ta còn muốn ngửi lấy hương thơm của nó. Bây giờ, mọi người đều tránh xa để khỏi phải lợm giọng vì mùi hư thối xông lên từ những nhát chổi của người phu quét dọn. Ai cũng cố nhón gót, sợ quần áo vấy bẩn, vướng rách bởi những cánh hoa tàn, cành gãy phế thảị

Ngoài cái cảm giác buồn buồn của những năm trước đây mỗi khi đi xem chợ hoa tàn đêm trước Tết, năm nay Nguyệt cảm thấy mình có thêm một sự trống vắng lạ thường trong lòng. Bởi vì không như những năm còn ở quê nhà, sự háo hức đón Tết luôn kèm theo những lo toan, tính toán về tiền bạc này nọ. Năm nay thì không vậỵ Nàng trở về quê, trước thăm nhà và sau, chỉ để tìm lại cảm giác cũ. Tất cả đã khác đi nhiềụ Những toan tính, những chuẩn bị đã có người nhà. Nàng mang tâm trạng của một người khách ngay trong ngôi nhà cũ của mình. Thực sự ai cũng muốn nàng thong dong, hưởng một cái Tết thoải mái, không phải lo điều gì. Nàng trở thành người ngoại cuộc trong sự chào đón dành cho một người trong lớp áo Việt kiềụ Trong giờ phút hiện tại trên đường phố gần như vắng lặng này , chỉ còn lác đác một vài bộ hành vội vã cho kịp về với gia đình. Năm ba công nhân sở vệ sinh đang hối hả làm việc cho kịp sớm về nhà. Bên kia đường, một vài em bé quần áo không lành lặn, cố nhặt thu những thứ còn khả dĩ dùng được, nơi hông chợ. Vì muốn tìm lại những dư âm ngày cũ, lúc ở nhà, Nguyệt quan sát xem có những món gì còn thiếu sót để xin được đi chợ, nhân dịp nhìn lại một lần cảnh đêm chợ tết cuốị Dù biết trước đó là chợ tàn, sẽ không còn gì. Như thế càng haỵ Nàng cảm thấy mình được tự do hơn khi bước vào khuôn chợ vắng vẻ, không tiếng chào mời náo nhiệt, không sợ đụng người này, chạm kẻ khác... Giờ phút cuối của một năm này, trong ngôi chợ quen thuộc mà trước đây mỗi ngày Nguyệt đều phải hiện diện vì sinh kế, không khí uể oải lạnh lùng đến lạ. Ngay cả những bạn hàng dọn dẹp muộn, họ cũng không níu kéo, chào mời nàng để may ra bán thêm được món gì chăng. Suốt năm dài đầy bận rộn, đây là lúc họ cảm thấy sắp rảnh tay, dù rằng có thể trong năm, họ gặp những thua lỗ. Bây giờ không phải là giờ phút tính toán chuyện làm ăn thêm nữạ Sắp đến khoảnh khắc thiêng liêng, giờ phút quây quần với gia đình dành riêng cho đời sống của mình.

Những mùa xuân lúc còn ở quê nhà trước đây, vào những phiên chợ tết, Nguyệt thường cùng gia đình đi xem chợ hoa bày bán trên đường Nguyễn Huệ, trung tâm thành phố Sài Gòn. Như một thói quen, dù rằng đã được nhìn ngắm hàng hàng lớp lớp hoa muôn hồng, ngàn tía, Nguyệt cũng không bao giờ bỏ sót một phiên chợ chiều, chạng vạng tối nào của ngày ba mươi Tết. Không gian có vẻ cô động lại, và thời gian lúc ấy như nuối tiếc một cái gì sắp sửa khép lại, qua đi lâu dàị

Ðang cố tránh một ụ rác lớn nằm chắn ngang vĩa hè, bỗng cảm thấy có gì níu chân, Nguyệt nhìn xuống. Thì ra là một cành mai quẹt vướng vào ống quần, nàng cúi xuống đưa tay gơ ờnó rạ Cành mai nhỏ xíu, nhiều chi bị gãy, chỉ có khoảng mười mấy nụ mới nhú. Có lẽ vì thế mà cành mai này mới còn lại nơi đâỵ Chắc do bán không được nên người bán dựng lại bên tường rồi quên, hay cũng không muốn mang nó về. Còn người qua đường, không nhìn thấy, hoặc vả có thấy nhưng vì nụ hoa còn bé quá, biết chắc không thể nào nở kịp được trong mấy ngày Tết nên không ai muốn nhặt về vì cho rằng nó sẽ không mang lại vui tươi, may mắn gì hết . Nguyệt định vứt vào đống rác nhưng ngần ngừ, nghĩ lại nó sẽ cùng chung số phận với những cành hoa không may khác, nên lại thôị Ðịnh dựng lại chỗ cũ, nhưng không hiểu sao, dường như những nụ hoa bé nhỏ kia đang nhìn nàng van cầu; những nụ hoa mũm mĩm dễ thương với màu xanh non nớt nhu mì. Thế là, tiện tay nàng cầm luôn, mang về.

Quả thực, vừa nhìn thấy cành mai trên tay Nguyệt, Khánh, đứa em họ, con trai út của cậu mợ nàng, đã vội kêu lên:

- Bộ chị bị người ta biết là Việt kiều nên gạt, bán cành mai đó hả?

Còn mợ thì rối rít:

-Sao con mua chi cành mai như vậy! Nó không nở kịp ngày mai đâụ Ít ra cũng cả tuần nữạ

Nguyệt chỉ biết cười trừ:

-Con đâu có mua, chỉ nhặt thôị Nghĩ nó cũng là "may" nên con mang về.

-Ừ, mà nụ hoa còn nhỏ quá, không thể đem chưng trên nhà được. Nó không nở là điềm xui đấỵ Nhất là nếu bị rụng hết thì lại càng xấu hơn.

Nguyệt đang phân vân không biết tính sao, đứa em đã đề nghị :

-À, em với chị trồng cành mai này đị Em thấy ở nhà bạn em có trồng maị

Chẳng đợi Nguyệt ừ hử, đứa em mang cành mai đi ra phía sân sau nhà. Sau đó, mặc mọi người lo dọn dẹp, sửa soạn cho giờ đón giao thừa lúc nửa đêm, Nguyệt và đứa em lui cui lo trồng cành maị Cả hai Ðào lấy một chút đất đắp vào phiá dưới cành mai, và không biết moi từ đâu, Khánh lấy được một miếng phân đậu bỏ thêm vàọ Xong, cả hai chị em lục lạo tìm miếng vải mỏng quấn quanh gốc cành mai, chỗ cạp đất và phân. Họ đem cành mai đặt nơi khoảng đất nhỏ, nơi có những bụi bông trang cung cấp bông cho những ngày cúng Phật, những cụm hoa mười giờ đang say giấc ban đêm và những cây móng tay đang nở hoa đỏ chói như muốn chườn tới bắt tay làm quen với người bạn mớị Cả hai chị em Nguyệt đứng lặng nhìn công trình vừa hoàn tất trong mấy giây, mãn nguyện, lòng tự hỏi không biết nó sẽ ra saọ..

Trước khi trở vào nhà, đứa em lấy nước rưới cả cành mai cho ẩm rồi ngắm nghía:

-Chị yên chí, em thấy gia đình bạn em cũng làm như vậy để cho cành mai được sống.

Mặc dù trong thâm tâm, Nguyệt tự hứa mỗi ngày sẽ ra thăm xem cành mai ra saọ Nhưng trong những ngày Tết, mọi vui chơi rộn ràng cùng nhiều cuộc thăm viếng tới tấp đã làm Nguyệt quên hẳn cành mai tội nghiệp.

Cành mai đã bị quên lãng. Nguyệt không còn nhớ mình đã mang về một cành maị Cho đến sáng sớm ngày mùng tám tết, khi mợ nàng ra ngoài vườn sau định hái một vài bông trang để cúng sao vào buổi tối, bà gọi vọng vào:

-Nguyệt ơi, ra mà xem nầỵ

Nghe tiếng mợ gọi cao giọng, Nguyệt bước vội ra vườn. Ôi! Cành mai của nàng sao mà đẹp lạ lùng. Những búp nở rộ, xòe năm cánh trắng nõn có điểm lấm tấm nhị vàng. Nguyệt sung sướng thốt : "Bạch Mai, đẹp quá mợ ạ!"
. Ngó lại, cả nhà hầu như kéo nhau cả ra, ai nấy im lặng. Dưới ánh nắng ban mai ấm áp, những cánh hoa mai trắng như ngọc, mềm mại, uyển chuyển, thanh tao làm saọ đứa em họ nheo mắt nhìn Nguyệt không nóị Nàng biết mấy hôm nay nó đã âm thầm tưới nước. Nhưng có lẽ nó cũng không ngờ những bông hoa mai nở muộn màng nầy lại là một loại mai quý hiếm, đẹp sang dường ấỵ Riêng cậu của Nguyệt hài lòng ra mặt, ông ta xoa tay, tươi cười:

-Con Nguyệt này hên thiệt! Tưởng cành mai không sống nổi, mà lại sống. Lại còn là mai quý hiếm nữa chứ. Nếu không nở, ai mà biết nó là bạch mai đâụ

Nguyệt lặng lẽ, nghiêng đầu ngắm hoạ Những bông hoa tươi tắn nhìn lại nàng với những nhụy hoa rung khẽ. Hình như nó muốn cảm ơn nàng đã giúp lấy lại cái giá trị đáng quý đích thật của nó mà lẽ ra, đã bị chôn vùi trong đống rác theo ngày tàn phiên chợ tết cuối năm.

Mợ ra lệnh mạnh miệng:

- Ðem nó lên nhà trên, cắm vào độc bình trên bàn thờ. Mai trắng này mắc lắm, không dễ mua đâụ để đây uổng phí. Phải khoe với khách vài ngàỵ Mai mốt Khánh trồng lại cho mẹ, nghẹ

Ðứa em họ nhăn mặt. Nguyệt biết nó không thể bất tuân lệnh. Cả Nguyệt, nàng cũng muốn cành mai để nguyên nơi vị trí cũ, có khí trời, có những bông hoa lân cận, như vậy chắc nó thích hơn. Nhưng ý của mợ vẫn đúng phần nàọ Vả lại, Nguyệt chỉ còn được mấy ngày ở lại đây thôị Thôi thì ngắm cành mai trắng từ một nơi trang nghiêm như bàn thờ cũng có cái hay của nó.

Quả như mợ đã nóị Người khách nào cũng trầm trồ khen ngợi khi nhìn thấy cành maị Lúc nầy, khi mọi thứ bông hoa màu sắc rực rỡ chưng trong những ngày Tết đã tàn phai và bị vứt bỏ, cành bạch mai càng là trung tâm điểm của những lời khen tặng. Ðến bây giờ mợ Nguyệt mới tiếc: "Giá mà nó nở đúng vào ngày mùng một thì hay biết mấy". Cậu trêu mợ: "Thôi bà, có voi còn đòi tiên, lúc con Nguyệt mới mang về, bà sợ xui, bây giờ thì lại nâng niu, mong ước"...

+++

"Em viết thư cho chị vào ngày cuối tháng Giêng. Sau ngày chị trở về Mỹ, em mang cành mai ra chỗ cũ. Lần này em Ðào đất, đặt nó xuống trồng hẳn hoị Không chắc nó sống hay không. Chỉ hy vọng thôi, vì em nghe ba của người bạn gái học chung trường giải thích cho em : Mai chỉ trồng được khi nào người ta chiết cành từ cây chính, hoặc gieo bằng hạt mai đủ già. Còn nếu chỉ chặt ngang với mục đích chưng trong mấy ngày Tết thì không hy vọng trồng được đâụ Cành mai ấy chỉ có thể trổ và nở hoa lúc đó thôị

Lúc hoa rụng cô bạn gái của em có xin mang về ép. Bây giờ cô ấy gửi qua vài bông hoa tặng chị. Nhưng lúc đó cô bạn em lại không phân biệt được đâu là hoa mai vàng nhà cô ấy và hoa mai trắng của chị, vì những bông hoa khi xỉn màu đều giống nhaụ Chỉ nhận được theo vóc dáng, cánh mai trắng nhỏ hơn cánh mai vàng. Bạn em hy vọng là gửi đúng những bông mai trắng đến cho chị. Mong mùa xuân sang năm chị sẽ lại về ăn tết. Chắc chắn em sẽ tình nguyện theo chị để hai chị em mình cùng tìm mai trắng. Chị có huệ nhãn thật tinh đời! ".

Nâng những cánh mai ép đã sẫm màu, được gửi theo cẩn thận cùng lá thư, Nguyệt cảm thấy thích thú lẫn bồi hồị Dù đó là những cánh hoa không còn màu sắc tươi thắm để có thể nhận ra được là trắng hay vàng. đối với nàng, dù sao đây cũng là món quà quý mang một kỷ niệm dịu dàng khó quên trong lần về thăm quê nhà yêu dấu vừa quạ..

Cành mai trắng với những bông hoa của một tháng giêng gần của Nguyệt có thể khô héo, chết dần vì không đủ nguồn nhựa cho sự sinh tồn. Nhưng nó cũng xứng đáng tự hào đã trao tặng những đóa hoa mãn khai thanh cao hương sắc, tô điểm thêm niềm vui và hạnh phúc cho những ngày cuối cùng còn lưu lại của Nguyệt trong gia đình người thân. Tháng giêng, không những xanh màu cỏ biếc còn điểm thêm màu trắng thanh thoát từ những cánh bạch mai nở muộn. Màu trắng hòa vào hư không, bảng lảng cùng những đám mây trôi giạt khắp bốn phương trời xa xăm, mang theo lời thì thầm chúc tụng của một mùa xuân muộn. Màu trắng cho một lần về với quê nhà, để lúc chia tay mang theo hơi ấm của một tháng Giêng gần.235

Chiếc lồng đèn bằng giấy kiếng bóng muôn màu rực rỡ đã là một ước mơ giản dị nhưng chưa bao giờ đạt đến trong thời tuổi thơ nghèo khó của tôi. Những chiếc lồng đèn muôn hình, vạn trạng treo lủng lẳng, bày bán ở chợ, trong các tiệm bánh được bọn con nít nhà bần chúng tôi dòm ngó, thèm thuồng. Trung thu của trẻ con nghèo chỉ là những ngọn nến thắp sáng , gắn vào một thanh gỗ là quá đủ. Sang hơn một chút, ngọn nến được cắm trong một cái lon sữa bò đục lỗ hai đầu cho ánh sáng tỏa ra từ các khe hở. Có đứa nảy sinh sáng
kiến làm một chiếc xe trên một trục thép khi đẩy cái lon xoay tròn kéo theo sự chuyển động của tia đèn , trông thật đẹp mắt. Nhờ có người anh hai khéo tay nên tôi không phải chơi với món đồ nguy hiểm đó. Đôi khi những mảnh thép cứa đứt tay,
hoặc bị phỏng vì hơi lửa nung nóng chiếc lon lúc vô tình chạm phải . Năm nào anh tôi cũng bỏ công đi chặt tre, đẻo trúc, chuốt nan, quấy hồ cũng như chuẩn bị sẵn những tờ giấy bóng mờ dùng để bao tập để dành rồi tự tay làm lấy những chiếc đèn ông sao cho anh và tôi rước đèn trung thu .
Chiếc lồng đèn tuy đường nét còn thô kệch, những tờ giấy dán mờ mờ, không trong và bóng bằng những chiếc lồng đèn ngoài chợ mà cũng có lắm đứa thèm thuồng. Đó là niềm hãnh diện nhỏ nhoi của tôi trong những mùa trăng tháng Tám xa xưa.
Năm ấy, anh tôi đã trưởng thành hơn, do đó óc tưởng tượng cũng lớn theo . Anh quyết định không thèm làm những chiếc lồng đèn ông sao tầm thường, đơn giản như mấy năm trước nữa. Lần này, anh sẽ thực hiện một chiếc lồng đèn mang hình dáng một con phượng hoàng kiêu kỳ với cái đuôi dài lộng lẫy. Mọi việc đã chuẩn bị xong, anh lúi cúi làm quên cả những trò giải trí khác. Tôi nôn nao chờ đợi, vẽ vời trong trí óc nhỏ bé của mình một chiếc lồng đèn thật đặc biệt, thật đẹp để khoe với bọn trẻ cùng xóm. Ngày làm xong cái khung đèn, tôi lân la đến gần, chỉ thấy một khung nan tre
uốn theo hình dáng cong cong, phần dài dài thanh mảnh. tôi đoán đó là cái đuôi, còn ngoài ra, tôi không hình dung ra được gì cả. Điều tưởng tượng khác với khung sườn đang nằm trước mặt làm tôi đôi chút thất vọng.

Ngày dán giấy vào khung đèn, anh tôi rất chộn rộn, chạy qua nhà đứa bạn này, người bạn nọ hết cả ngày trời để mang về đủ thứ món lỉnh kỉnh mà xem chừng anh rất quí. Cuối cùng, chiếc đèn con phượng đã ra đời qua đôi bàn tay khéo léo của anh. Con phượng kiêu hãnh trong màu vàng dịu ngọt của trăng, đôi cánh vươn rộng điểm thêm những tia bông gòn mềm mại. Còn cái đuôi mới thật là một kỳ công. Anh cố sức tô điểm bằng những chấm tròn to nhỏ nhiều màu sắc, xen lẫn
nhau trông lòe loẹt, ngộ nghĩnh như đuôi của mấy chú công mà tôi có dịp nhìn thấy trong sở thú. Chắc anh tôi đã thực hiện đuôi phượng bằng hình ảnh ấy, chứ có ai nhìn được con phượng thật bao giờ đâu. Đây là phần anh chăm chút nhất. Nhưng có lẽ vì quá tuyệt vời nên nó làm cho chiếc lồng đèn không giữ được thăng bằng khi đặt xuống đất.
Nó cứ chúi đầu xuống rồi nghiêng hẳn qua một bên. Hình như con phượng này chỉ muốn bay chứ không thèm ở trên mặt đất.
Dù vậy anh tôi vẫn tự hào:
-Kệ nó, miễn đẹp là tốt rồị Khi đốt đèn người ta cầm trên tay, có ai để xuống đất đâu mà lo.
Từ ngày hoàn tất xong mọi việc, mỗi ngày, chiếc đèn hình con phượng đều được anh mang ra ngắm nghía, khi thêm chỗ này, lúc sửa lại chỗ kia dù đó chỉ là những chi tiết nho nhỏ. Còn tôi, chỉ mong chóng đến ngày rằm để chiêm ngưỡng xem nó đẹp đến chừng nào. Chiếc đuôi hẳn sẽ lộng lẫy muôn màu tỏa sáng dưới ánh nến, những chiếc vảy lấp lánh trên thân phượng và đôi cánh chấp chới như muốn bay lên bầu trời sáng ánh trăng thu. Chỉ tưởng tượng thôi mà tôi đã cảm thấy thích thú vô cùng. Chao ơi là đẹp.

Thời gian mong đợi cũng đến. Khi ánh trăng bắt đầu ló dạng, mặt trăng tròn vành vạnh, nằm lơ lửng vắt trên bụi tre đầu xóm, chiếu từng tia sáng xuống trần, cũng là lúc lũ trẻ từng nhóm rủ nhau xách đèn đi chơị Anh tôi không vội vàng, đợi bọn trẻ quây quần đầy đủ và lũ bạn gọi tên ơi ới, mới thủng thẳng xách tuyệt phẩm của mình ra khoe. Anh đốt một cây đèn cầy rồi cẩn thận gắn bên trong chiếc đèn. Có thêm ánh sáng, con phượng nhìn sống động hẳn ra. Bao ánh mắt trầm trồ thán phục. Chiếc đèn không giống những chiếc đèn khác, nó to lớn và như biết múa dưới ánh trăng. Anh thận trọng cầm đèn và dắt tôi hòa nhập vào dòng con nít đang đi rước đèn. Trong khi đi, anh kể lại giai đoạn làm đèn một cách hào hứng, sôi nổị Tôi lủi thủi theo sau, mới đầu còn hăng hái sau cảm thấy chán vì chưa được xách chiếc đèn này. Quay qua thấy tôi tiu nghỉu, anh hiểu ý:
-Cho em cầm nè, nhưng cẩn thận nhẹ Đừng để nó xuống đất, nhớ nha.
Anh nhường đèn cho tôi, lấy một cây nến khác đốt lên, cắm vào một thanh tre nhỏ rồi bước theo lũ bạn của anh. Tôi gia nhập vào đám trẻ cùng lứa tuổi. Có một nhóm con nhà khá giả, cầm những chiếc đèn làm bằng giấy kiếng bóng đủ mọi hình dáng đang khoe sắc , những chiếc máy bay, tàu buồm, bươm bướm, ngôi sao chiếu sáng cả màn đêm. Chúng thì thầm với nhau khi thấy cái lồng đèn "không giống ai" của tôi. Tôi cũng nhìn lại chúng. Chiếc đèn của tôi tuy đặc biệt nhưng vì dán bằng giấy bóng mờ nên không rực rỡ bằng mấy
cái đèn đó. Trung, một thằng con trai trong nhóm tiến đến gần tôi:
-Ê! Chiếc đèn của mầy ngộ quá hen. Ai làm cho mầy vậy?
Tôi hãnh diện:
Ừa, anh tao làm đó.
-Sao mầy không mua một cái giống của tao. Đèn của mầy ngộ thôi, đâu có sáng bằng đèn tao. Giấy bóng kiếng như vầy mới đẹp.
Tôi ngẩn người, chỉ biết ấp úng:
-Nhưng mà anh tao làm, đâu đứa nào có đèn giống vầy đâu.
Tôi cũng thèm cái lồng đèn như nó lắm. Nó nói cũng đúng, con phượng của tôi tuy lạ nhưng nhìn kỹ không rực rỡ bằng đèn của nó. Ánh sáng trong veo , màu nào cũng tỏ, lại thêm những đường nét sơn tô điểm bên ngoài. Nhưng thôi, có mấy đứa còn phải cầm nến với thanh gỗ kia mà chúng vẫn cười vui, hớn hở đó sao. Khi nhường đèn cho tôi anh tôi cũng phải chơi như vậy. Đang cầm chiếc đèn hình chiếc xe tăng màu đỏ trên tay, Trung tỏ vẻ thèm thuồng cái đèn của tôi ra mặt:
-Mầy cho tao cầm thử coi.
-Không được, của anh tao. Đưa cho mầy cầm, anh tao la.
-Hay mày cầm cái đèn của tao đổi nhau chơi chút rồi trả lại, có gì đâu mà sợ anh mầy la.
-Không được mà.
Tôi trả lời mà mắt vẫn chằm chằm nhìn vào chiếc đèn của Trung. Hồi nào đến giờ, tôi chưa hề cầm được trên tay chiếc đèn giấy kiếng. Tôi chỉ sợ anh tôi biết sự trao đổi này sẽ giận không cho tôi chơi đèn chung với anh. Nghĩ ngợi giây lâu, Trung đưa tay vào túi quần, lấy ra một miếng bánh trung thu thơm ngon, chìa ra trước mắ
t tôi:
-Cho tao cầm một chút rồi tao cho mầy miếng bánh nướng này, ngon hết sẩy đó.
Mùi vị của miếng bánh làm cho nước miếng tôi đầy trong miệng. Tôi chỉ ăn thứ bánh nhân đậu rẻ tiền khi má tôi cúng xong chia thành nhiều lát mỏng cho cả nhà. Còn miếng bánh này thuộc loại mắc tiền, hương thịt trộn lẫn với tròng đỏ trứng, hạt sen, lạc xưởng, mứt bí, hạt dưa... Ôi còn nhiều thứ nữa. Tôi lạc lòng, nhận chịu:
-Thì nè, nhưng lúc cháy hết cây đèn cầy thì mầy phải trả lại tao.
Cầm chiếc đèn giấy kiếng trong tay, tôi vô cùng hả da. Chiếc đèn hắt muôn ngàn tia sáng soi rõ đôi bàn chân nhỏ bé, gầy yếu của tôi. Lần thứ nhất tôi cầm được chiếc đèn từng mơ ước. Chiếc đèn như đang cười với tôi bằng những tia sáng lung linh. Vị bánh ngon ngọt đang trôi dần dần qua cổ họng.
Tôi đang thưởng thức một hương vị trung thu mới mẻ nhất trong đời. Đột nhiên , một ánh lửa bùng lên trong mắt, sáng bừng cả một góc. Miếng bánh còn vương trong cổ họng chưa kịp nuốt đã dừng lại nửa chừng khi bên tai tôi nghe có những tiếng la
lớn:
-Chết, cái đèn của con Nhiên cháy rồi kìa.
Tiếng chân chạy, tiếng lao xao của lũ bạn. Những chiếc đèn đang tụ hết về đây. Lũ trẻ quơ quơ ngọn đèn chung quanh, miệng la ơi ới. Anh tôi từ xa chạy vội tới. Mấy cái miệng phù ra thổi thổi, những thanh tre đập đập vào ngọn lửa . Tôi thừ người, nhìn ngọn lửa đang liếm dần từng phần của chiếc đèn hình con phượng. Ngọn lữa lụi tàn dần rồi tắt
hẳn. Con phượng yêu kiều chỉ còn là một đống lam nham, lõ dở. Thì ra, tôi đã quên dặn Trung đừng để chiếc đèn xuống đất.Tôi bật khóc nức nở, miệng có vị mặn của bánh hay nước mắt hòa vào nhau tôi cũng không biết. Cảm giác mất đi một vật quí giá không có gì đền bù được làm tôi càng khóc lớn hơn. Qua màn nước mắt, tôi thấy anh tôi chắt lưỡi tiếc rẻ, tay cầm cán đèn, ngắm nghía hồi lâu, xem chừng không còn gì cứu vãn được, anh bỏ xuống, đến bên tôi, vỗ vỗ lên đầu tôi, dỗ dành:
-Nín , nín đi. Mai mốt anh làm cho em cái đèn khác đẹp hơn.
Biết lỗi tại mình, lại nhìn thấy tôi khóc lóc thảm thiết. Trung không đành lòng lấy lại chiếc đèn, nhưng anh tôi ấn vào tay nó, đoạn dắt tôi trở về nhà. Trăng vẫn còn vằng vặc sáng. Đám trẻ coi bộ mất vui sau cảnh tượng đó nên cũng lục tục ra về bỏ dở cuộc vui. Sáng hôm sau, tôi mon men ra chỗ rước đèn đêm qua, chiếc đèn con phuợng đang nằm chỏng chơ trên mặt đất. Những thanh nan
tre nám đen lỗ chỗ, tàn tro đầy phía dưới khung sườn. Tôi giở cái khung lên, như được giải thoát, bụi giấy bay là là theo ngọn gió sớm rồi tản mạn mọi nơị Mùa trung thu chấm dứt theo chiếc đèn bị cháỵ Vị bánh không còn đọng vị ngọt trong tôi. Sự hối tiếc làm tôi buồn bã. Vì lòng ham muốn vật
không phải của mình, vì một miếng ăn làm bỏ phí bao nhiêu công trình tim óc của anh tôi. Có phải vì những tính xấu ấy mà chiếc đèn đã rời xa tôi mãi.

Cho đến ngày nay, sau bao nhiêu năm đã qua, anh vẫn còn nợ tôi lời hứa trong đêm trung thu ấỵ Chiếc đèn hình con phượng là chiếc đèn cuối cùng trong mùa trung thu thơ ấu của tôi. Trải qua nhiều thay đổi thăng trầm trong đời sống nhưng mỗi lần đến mùa trung thu, hình ảnh chiếc đèn năm xưa lại quay về trong ký ức tôi tình cảm ấm áp ngày nào. Con phượng thời thơ ấu đã bay vào một khung trời khác. Trăng trung thu vẫn tròn, ánh sáng vẫn trong. Trong đường nét mờ mờ của
vầng trăng mầu nhiệm ấy, ngoài hình ảnh một Chú Cuội, chị Hằng Nga còn có bóng dáng một con phượng hoàng với cái đuôi nhiều màu sắc sặc sỡ, vì không tìm được sự thăng bằng trong đời sống nên đã bay lên đó làm chỗ trú thân mãi mãi.248