Một anh đi ở cho một lão nhà giàu, lão ta hẹn sau mười năm sẽ trả tiền công cho về mà làm ăn. Ðến kì hạn, lão nhà giàu muốn quịt, bèn đưa ra một cái chăn vừa ngắn vừa hẹp, bảo:
- Anh phải làm sao đắp cái chăn này cho vừa người tôi thì tôi trả tiền công cho, bằng không thì một là anh về, hai là ở thêm mười năm nữa, sau đó tôi trả công cả hai mươi năm cho anh luôn thể.
Nói xong, lão nhà giàu nằm thẳng chẳng ra giữa giường. Người lão rất dài, mà cái chăn thì rất ngắn, nên anh kia cố đắp mãi không xong, đắp được đằng đầu lại hụt mất đằng chân. Chợt nghĩ ra một mẹo, anh ta cầm chăn đắp từ trên đầu lão đắp xuống quá đầu gối, rồi lấy gậy vụt tới tấp vào hai ống chân lão. Lão đau quá co rụt ngay chân lại. Thế là cái chăn đắp lên người lão vừa khéo.
1193
Một lão nhà giàu có anh đầy tớ tính bộp chộp, thấy gì nói nấy, gặp đâu nói đó, không suy nghĩ chín chắn. Lão gọi anh ta, bảo: - Mày tính bộp chộp lắm, ăn nói chẳng có đầu có đuôi gì cả, người ta cười cả tao lẫn mày. Từ rày, nói cái gì phải cho rõ ràng, có ngành có ngọn, nghe không? Anh đầy tớ vâng dạ. Mộ hôm, lão mặc bộ đồ tơ mới may, sắp sửa đi chơi, đang ngồi hút thuốc, thì thấy anh dầy tớ đứng chấp tay, trịnh trọng nói: - Bẩm ông, con tằm nó ăn dâu, nhả ra tơ, người ta mang tơ bán cho thợ dệt, thợ dệt dệt thành từng tấm lụa, ông đi mua về may thành áo. Hôm nay, ông mạc vào, ông hút thuốc, tàn thuốc áo rời vào áo ông, và áo ông đang cháy. Lão giật mình, nhìn xuống, thì áo đã cháy một miếng to bằng bàn tay rồi.
Từ khi “xa nghìn trùng” với Xuân, tôi như kẻ mất hồn. Tôi buông xuôi mọi thứ, người tôi rã rượi, người tôi bần thần như một cảm giác say rượu. Tôi đi đứng thất thểu, quần áo xốc xếch. Tôi nhớ Xuân quay quắt, tôi nhớ Xuân liên miên, mặc dù lúc nào tôi cũng cố tự an ủi mình, tự vỗ về, mơn trớn cái tự ái của mình “Ôi tiếc chi một kẻ vô tình. Tiếc chi một người con gái đang tâm quay lưng , bỏ quên bao nhiêu kỷ niệm êm đềm. Tiếc chi một kẻ bạc tình, phụ tình. Này Hoà ơi, con gái thiếu gì , nhơn nhởn trước mắt. Mày đâu đến nỗi tệ lắm đâu, chả lẽ không đủ sức để kiếm nổi một người …”. Lúc nào cũng thì thầm với chính mình như thế, nhưng cái “mình tôi” nó chẳng chịu nghe tôi, nên dạo đó tôi buồn, tôi buồn kinh khủng. Tôi với nàng ai buồn hơn ai ?
Nàng về mạn ngược, tôi về mạn xuôi. Tôi dạy ở trường tiểu học Vạn Ninh được một niên khoá. Ở đây cuộc sống thầm lặng quá, cái thầm lặng như những hạt muối chà xát trên vết thương tôi làm nhức nhối ngày đêm. Tôi lơ là trong công việc, tôi bê bối trong những sinh hoạt thường ngày. Ban giám hiệu trường đôi lần khiển trách, cảnh cáo. Tôi bất cần, sa thải thì đã sao nào, vào lính là cùng , chết là cùng thôi …Cuối cùng tôi bị đẩy về vùng cao nguyên và tôi chợt thấy yêu bài hát “Phố núi cao, phố núi đầy sương …Anh khách lạ đi lên đi xuống. May mà có em, đời còn dễ thương …” Đúng như thế , may mà có em …Ở nơi đây tôi đã gặp nửa mình của tôi : nhà tôi bây giờ.
Nhà tôi là một …”bà đầm”. Tôi gọi nàng là “đầm” vì nàng là dân Tây, nàng có Quốc tịch Pháp. Thế không gọi là “đầm” thì gọi là gì phải không các bạn .Có một điều là nàng không có …”tóc vàng sợi nhỏ”, nàng không có mắt xanh mũi lõ, mà mắt nàng màu nâu đậm, tóc nàng đen, da nàng ngâm ngâm , nhưng nhìn chung coi cũng bắt mắt lắm. Bạn bè tôi hồi đó thường nói với tôi “ Con nhỏ bồ mày là
đầm xứ Sénégal. Tôi chả hiểu cái xứ xa lạ đó ra sao. Bạn tôi bảo vì nước da của nàng không giống đầm Paris. Tôi bực dọc về cái nhận xét của bạn mình nên tôi cáu :” Xứ nào cũng được, miễn là …”đầm” là ngon rồi …Với lại bồ tao người xứ ngoài , cái tên ngoại quốc rõ ràng , xứ Pleiku , mày không thấy điều đó sao”. Bạn tôi cười cười gật gù cái đầu trông giống như con chim bồ câu đang “gù” mái. Mà thôi để tôi kể cho bạn nghe tôi đã gặp bà
đầm của tôi như thế nào nhé.
Tôi tới xứ sương mù vào một tối mù sương. Đúng như bài hát diễn tả, phố núi quả là cao, trời thấp ghê lắm , đưa tay lên quờ một cái , tôi có thể nắm được những sợi mây lơ lửng trên đầu. Đường phố đèn mờ, dạo phố là những người lính với đủ màu sắc quân phục, những anh chàng không quân bay bướm, những anh lính dù, lính biệt động hào hoa…nhiều lắm nên thành phố còn được mệnh danh là phố lính .Tôi mừng thầm, thành phố dễ thương quá, may ra ta quên được nàng để bắt đầu cho một cuộc sống mới chăng. Tôi ghé về khách sạn Mimosa và thiếp vào giấc ngủ ngay vì cuộc hành trình có phần mệt nhọc. Trong giấc ngủ đ
êm ấy tôi mơ mình lạc động thiên thai quen được một nàng tiên, nàng tiên ấy thương yêu tôi ngày đ
êm, chiều chuộng tôi suốt cuộc đời, tôi cứ tưởng như mình sẽ hạnh phúc mãi bên nàng, hạnh phúc cho đến ngày xuôi tay nhắm mắt , nhưng hình ảnh nàng tiên cuối cùng lại là Xuân làm tôi giật mình ngơ ngác và thức giấc. Tôi buông thả thân mình trên nệm và thở dài …Sáng hôm đó tôi tới trình diện nhiệm sở mới với tâm trạng ngầy ngật của những cuộc giao hoan với tiên vừa cảm giác ngai ngái khi phát hiện ra nàng tiên không ai xa lạ. Một cảm giác nao nao khó diễn tả, một cảm giác nửa vời như khi người ta chưa đạt được cái thoả mãn cùng đích , nên trông tôi có vẻ bơ phờ. Thày hiệu trưởng sau vài câu chào hỏi xã giao cho tôi nghỉ vài ngày để lo sắp xếp chỗ ăn chỗ ở. Tôi cám ơn ông và bước ra phố. Tôi thì có gì đâu mà cần sắp xếp cơ chứ. Tôi đi kiếm một nhà trọ với giá phải chăng và nhờ chủ nhà nấu cơm tháng dùm luôn thế là xong. Tôi đi dạo phố …mùa đông. Ở đây cái gì thấy cũng lạ, quán cà phê nhiều như nấm , người ta ra đường với chiếc áo ấm mỏng như một kiểu thời trang. Những cô gái Pleiku đúng là má đỏ môi hồng , da cô nào cũng đẹp, cũng mơn mởn như những trái táo chín , trông chỉ muốn cắn. Những tà áo trắng nữ sinh trên con phố cao coi thơ mộng và lãng mạn hơn nhiều so với miền xuôi .Tôi đi lang thang mãi tới gần rạp hát Diệp Kính nhìn trên bờ tường có dán những tờ giấy quảng cáo. Tôi dừng lại đọc một tờ “Cần người kèm trẻ “. Tôi thấy vui vui khi nghĩ rằng để giết những thì giờ rảnh, nhàn cư vi bất thiện , rảnh lại hay nghĩ về nàng, mình nên kiếm cái việc làm thêm này. Thế là tôi tìm đến địa chỉ đó. Tôi đứng trước một toà biệt thự khá lớn toạ lạc trên một con đường yên tĩnh có hai hàng me cao vút rợp mát. Tôi ngần ngừ mãi mới đưa tay bấm chuông. Một lúc sau có một bà xồn xồn ra mở cổng :
- Có chuyện chi không cậu ?
- Tôi muốn xin kèm trẻ.
Người đàn bà “à” một tiếng rồi nhìn tôi từ đầu tới chân làm tôi cảm thấy nhột nhạt quá , sau đó bà mời tôi vào nhà. Tôi ngồi chờ trong phòng khách rộng mênh mông , trang trí bằng những bức tranh tuyệt đẹp và những chậu hoa thơm ngát. Tôi khớp với phong cách giàu sang của chủ nhà nên ngồi khép nép , hồi hộp. Rèm cửa phòng khách rung động, một cô gái trạc tuổi bẻ gẫy sừng trâu hiện ra, cô ta dịu dàng cười nụ gật đầu chào tôi. Tôi đứng lên cúi đầu chào lại. Cô ta mời tôi ngồi rồi bước lại ngồi xuống đối diện tôi tự giới thiệu cô tên là Pako nhưng người ta hay gọi cô là Giang. Tôi ngơ ngẩn một chút nhưng cũng bập bẹ vào đề ngay :
- Tôi tên Hoà , giáo viên từ miền xuôi mới đổi về đây , muốn xin kèm trẻ tư gia …
- Vâng ba mẹ tôi muốn kiếm một người kèm cho cậu em tôi. Năm nay nó sẽ thi vào lớp sáu mà nó yếu về toán và về văn quá. Ba mẹ tôi hôm nay không có nhà , nhưng tôi cũng có thể quyết định được.
Cái giọng của cô ta lơ lớ , ngọng ngọng, ấy thế mà sao tôi nghe lại rất hay. Tôi khẩn khoản :
- Vậy thưa cô tôi có hy vọng …được cô để mắt xanh tới không ạ ?
Cô bé phá lên cười , tiếng cười trong như pha lê thắp sáng trong tôi một niềm vui :
- Thế anh nghĩ sao ? Anh có nghĩ là tôi sẽ thay Ba Mẹ tôi để nhờ anh kèm cho em tôi không ?
- Tôi nghĩ là chắc chắn …
- Anh tự tin thật …và tin thì sẽ được.
Gia đình này chắc là theo đạo Tin lành, tôi nghĩ như vậy .Tôi bước ra về lòng thơ thới hân hoan nghĩ về Giang , không tôi thích gọi cô ta là Pako nghe có vẻ hay hay hơn. Cô ta cũng lém lỉnh ghê đi chứ , lém lỉnh hơn cả những cô miền xuôi , chắc là sống ở thành phố lính nên người ta có phần lanh lợi hơn chăng ? Thế là từ đó sau những giờ dạy ở trường tôi xách đít tới nhà Pako để dạy kèm. Chủ nhà chỉ cần tôi tới ba ngày một tuần thôi , nhưng tôi tới cà sáu ngày , có khi tới cả ngày chủ nhật nữa mà không đòi hỏi thêm lương lậu gì cả. Sau giờ kèm cho cậu em tôi kèm luôn cho cô chị .Lúc này tôi biết cô chi đang học lớp mười một. Kèm cô chị chỉ là một cái cớ để tôi nán lại nhà nàng thôi. Sách vở cũng để ngay ngắn trên bàn trước mặt nhưng tôi kèm cho nàng về cổ văn, về truyện Kiều của Nuyễn Du rồi Truyện Kiều của tôi nhiều hơn. Nàng có vẻ thích thú nghe tôi nói Kiều lắm. Nàng bảo tôi khi nào đưa nàng về Nam chơi , nàng thích lối sống của các cô gái Nam lắm. Tôi hứa với nàng điều đó..Sau một năm được tôi kèm thì cậu con trai của ông bà chủ đã thi đậu vào lớp sáu , học lực tăng tiến thấy rõ, cô chị thì học lực không biết có tiến triển hay không nhưng thấy vui hơn và yêu đời hơn rất nhiều. Khi người ta yêu đời thì trông lại có phần đẹp ra thêm , duyên dáng thêm thế nên tôi bắt đầu có uy đối với gia đình. Ông bà chủ quí mến tôi nhiều hơn , khen tôi rối rít nào là thày có tài , thày bảnh trai , thày có gia đình chưa , nếu chưa tôi làm mai cho nếu thích gái đất sương mù ….Tôi dạ dạ và mừng như trở cờ trong bụng , tôi liếc liếc qua phía Pako để thấy trong mắt nàng như nói lên những điều hứa hẹn. Khi có uy tín rồi thì tôi xin phép Ông bà chủ đưa Pako và cậu em đi pát phố , đi chơi, đi ngắm phong cảnh dễ dàng hơn , nhất là bà Mẹ của nàng hầu như giành nhiều sự dễ dãi cho tôi. Tôi suốt đời thầm cám ơn bà. Lúc đầu đi chơi còn có cậu em đi theo về sau thì tôi tìm mọi cách để gạt cậu em ra rìa, hai đứa tôi đi chơi riêng vui hơn, hì hì …
Ngày tháng dần trôi, tình yêu đã và đang triển nở giữa hai đứa chúng tôi mặc dù có đôi lúc tôi vẫn nhớ về Xuân , nhưng rồi hình bóng xưa lại mờ nhạt rất nhanh khi có Pako xuất hiện. Tôi nắm tay Pako và tôi đã biết những ngọt bùi của bờ môi người bạn gái, có lẽ nhờ bài học vỡ lòng năm xưa mà tôi không muốn mình lỡ thêm một cơ hôi chăng .Chúng tôi yêu nhau cũng vẫn vụng trộm thôi mặc dù tôi linh cảm là Mẹ của Pako đã biết. Và chuyện đời diễn tiến không ngờ : Vào một ngày đầu xuân, gia đình Pako mời tôi về làng ăn lễ hội. Tôi nhớ mãi những ngày ấy , những ngày thần tiên ấy. Chuprong ngôi làng hẻo lánh thơ mộng nằm thoai thoải trên một triền đồi, phía dưới kia con suối chảy róc rách tao nên một cảnh đẹp như cõi tiên. Dân làng đang rộn rịp chuẩn bị cho những cuộc vui lễ. Chiếc xe chở gia đình Pako và tôi về tới làng, tôi sững sờ trước những cô gái ngực trần, trên người chỉ quấn chiếc “sà rông” màu sặc sỡ nhí nhảnh chào đón chúng tôi , họ rất thản nhiên vô tư không ngại ngùng không e thẹn trước khách lạ. Những cặp vú căng tròn của các cô tuổi dậy thì xen kẽ những đôi vú quả mướp của các mẹ gìa. Mọi người hoà
đồng như một không phân biệt trai gái. Ơ kìa …điều làm tôi ngạc nhiên nhất …Pako của tôi kìa …đã thay bộ quần áo hợp thời trang của thành phố để mặc “quốc phục” của nàng. Tôi như nằm mơ khi Pako bước lại gần tôi , kéo tay tôi : Thấy em thế nào ? Có đẹp lắm không ? Tôi như mất hồn , đâu ngờ mình được ngắm bộ ngực của nàng rõ ràng và dễ dàng như thế. Bộ ngực tròn trịa có núm trắng hồng hồng, ngộ hơn so với những cô gái khác ở đây. Này anh , sao thế ? Có nghe em nói không ? Tôi đưa tay dụi mắt. Em đẹp lắm làm anh ngẩn ngơ , không ngờ em lại đẹp như thế. Nàng cười và kéo tôi chạy băng xuống suối . Tới bờ suối vắng tôi ôm hôn nàng, nụ hôn này ngàn đời tôi không quên.
Ông mặt trời khuất sau dãy núi xa xa. Màn đêm đang về trên làng , tôi hỏi Pako đ
êm nay tôi ngủ chỗ nào. Nàng mỉm cười bí mật. Lo chi điều đó anh. Thế rồi nàng đưa cho tôi bộ “quốc phục” nam, chắc là của em trai nàng và bảo tôi anh thay đồ ra đi. Tôi thật sự sững sờ. Nàng dục tôi : nhanh đi mà. Tôi ôm bộ đồ đó vô trong nhà , tôi lúng túng chả biết mặc như thế nào , cuối cùng thì cũng xong , tôi ngượng nghịu bước ra ngoài. Nàng nheo mắt nhìn tôi : Cởi cái áo ra chứ anh, ai lại mặc áo bao giờ …Rồi nàng sửa lại cái “khố” cho tôi, vừa sửa vừa khen : trông anh vạm vỡ, đẹp hơn con trai làng nhiều ….Xong nàng kéo tôi đi. Tôi hỏi nàng đi đâu giờ này, tối rồi em. Thì mình đi ngủ chứ đi đâu. Đi ngủ ? Ừa , ở làng có lệ con trai con gái tới tuổi cặp kê là không được ngủ ở nhà phải ra “nhà làng” để ngủ , mình ra đó ngủ , vui lắm. Tới nhà làng , một căn nhà dài ngoằng, tôi thấy nhiều trai, nhiều gái ở tuổi chúng tôi đã tụm năm túm ba ở đó nô đ
ùa vui vẻ. Đêm hôm đó đúng là
đ
êm tôi lạc vào động thiên thai. Tôi nằm ôm Pako mình trần ngủ say mê. Chả nói thì các bạn cũng hiểu , ngủ say mê là không ngủ được , nhưng đừng có nghĩ bậy bạ nhá , nếu ai phạm vào cái khoản kia là sẽ bị phạt nộp trâu bò cho làng và bị đuổi ra khỏi làng. Coi như là một tội rất nặng. Đêm ngủ ấy cứ ám ảnh tôi hoài. Khi về lại thành phố tôi vẫn thường rủ Pako : mình về làng ngủ đi em , nhưng Pako luôn nói : Anh đừng ham.
Khi Pako học hết lớp 12 , tôi lo lắng quá vì gia đình nàng muốn lo cho nàng đi du học Pháp. Nếu thế thì một lần nữa “tiễn em đi là biết xa nghìn trùng “. Tôi liều mạng tỏ ý với Mẹ của Pako là xin cưới Pako. Bà thì vui vẻ chấp thuận, nhưng bà nói Ba của Pako sẽ không chịu đâu, vì ông muốn nàng đi du học. Tôi bàn với Pako “mình ăn cơm trước kẻng” tạo ra chuyện đã rồi …Lúc đầu nàng cự tuyệt ghê lắm nhưng sau có lẽ vì quá thương tôi nên nàng nhắm mắt gật đầu …Và thế là Pako đã cưới tôi. Vâng đúng thế , chúng tôi làm đám cưới linh đình theo tục lệ bên nhà vợ. Gia đình vợ tôi rất khá giả , co hai đồn điền cà phê và vốn liếng khá nhiều ở vài công ty xuất nhập khẩu ở Saigon. Chúng tôi sống hạnh phúc bên nhau cho đến ngày nay. Gia đình tôi toàn là người nước ngoài, nói tiếng Việt lơ lớ, các con tôi thì là người Mỹ, chỉ riêng mình tôi là người Việt chính cống. Đôi lúc nhớ cội, nhớ nguồn cũng muốn có một bà vợ người Việt rặt tông , nhưng chả biết làm sao .Bà đầm tôi cũng ba bà bốn chuyện như các bà Mít chả khác gì. Thỉnh thoảng cũng tra gạn hỏi tôi về Xuân , tôi cũng nói thật , và nàng cũng nói mong có lần được gặp chị Xuân xem chị thế nào mà cho anh leo cây …có bôi mỡ…
Lần họp mặt bạn bè trường cũ vừa qua tôi giới thiệu hai người với nhau, bà đầm của tôi nói với Xuân là “Anh Hoà thiệt quá dại đã để đánh rơi mất chị. Đó là một bất hạnh lớn nhất trong đời anh ta”. Bà
đầm của anh ơi , nhưng anh lại có một diễm phúc lớn lao hơn là có bà
đầm mãi mãi ở bên cạnh anh. Một bà
đầm tuyệt vời. Tôi ôm bà
đầm của tôi và nói :” Cám ơn em , bà
đầm của anh “. Vợ tôi đẩy tôi ra :” Đừng làm em mắc cỡ. Chị Xuân đang cười mình kìa.
2901
Ngồi bên mẹ, tôi thấy mình nhỏ bé Giờ hẳn mẹ mỗi khi ngồi cầu lễ
2719Mẹ tôi trong những ngày giỗ chạp
Thường ngồi chắp tay cầu khẩn giờ lâu
Chiếc áo hoa hiên cũ đã bạc màu
Tôi chỉ thấy mẹ dùng khi lễ bái
Đời của tôi nhiều khổ đau oan trái
Mẹ bao giờ cũng cầu nguyện cho tôi
Đứa con trai tù tội mấy phen rồi
Hàng nước mắt chảy giòng trên má mẹ
Tình thương yêu của mẹ lớn bao nhiêu
Mẹ ơi, con lòng chỉ nguyện một điều:
Được gần sống, đừng lìa xa khỏi mẹ!
Cho đứa con tù bệnh chốn rừng sâu
Chiếc áo hoa hiên cũ đã bạc màu
Phải đầm ướt biết bao hàng nước lệ!
Một huấn luyện viên bóng đá lâm bệnh nặng không thể qua khỏi. Người đồng nghiệp khá nổi tiếng của ông ta dặn dò:
- Ông ạ, tuổi tôi cũng đã cao rồi. Hãy tìm cách báo cho tôi biết tình hình thế giới bên kia nhé! Nửa năm sau, chuông điện thoại reo. Ở đầu dây bên kia là ông bầu đã quá cố thông báo:
- Tôi có một tin tốt và một tin xấu cho ông.
- Nói tin tốt trước đi.
- Ông sắp có cơ hội giành chiếc cúp C1 đầu tiên trong đời!
- Tuyệt! Thế còn tin xấu?
- Vâng, đội Địa ngục đã lọt vào trận chung kết C1, gặp đội Thiên đường. Tuần sau, ông sẽ được bổ nhiệm làm huấn luyện viên trưởng cho đội Địa ngục.
1734
Tôi tìm em, em tìm ai
Để đôi khi tiếng thở dài hòa chung
Gần nhau mà chẳng yêu cùng
Đơn phương tôi cứ thuỷ chung một mình
Trái tim tôi vẫn để dành
Cho em - người vốn vô tình với tôi
Còn em lại đến với người
Tôi không ghen, chỉ buồn thôi, thật buồn.
Cái bông hoa nở giữa vườn
Hương thơm nhiều lúc lại thường bay xa
Thôi thì em đó tôi đây
Không yêu nhau được dẫu đầy thương yêu
Mong em yêu và được yêu
Đừng như tôi chỉ một chiều tương tư 1493
Gia đình một nhà tạo giống nọ thích ăn món đùi gà tây trong bữa tối nhưng không bao giờ có đủ cho mỗi người một chiếc. Bực mình vì cảnh lũ con tranh ăn, ông lao vào nghiên cứu để lai tạo ra một giống gà đặc biệt.
Sau nhiều nỗ lực bất thành, một hôm, ông công bố phát minh vĩ đại của mình trước toàn giới khoa học rằng ông đã tạo ra được giống gà tây có 6 chân.
- Thế mùi vị của loại thịt gà ấy như thế nào? - Cử tọa hỏi.
- Tôi không biết! – Nhà khoa học đáp – Tôi chả bao giờ đuổi kịp nó cả.
1955
Gia đình kia có cô con gái xinh đẹp, muốn kén chàng rể có tính tiết kiệm. Nhiều chàng trai trong vùng đến nhưng không ai được ông bố vợ hài lòng. Gặp ai ông cũng lắc đầu. Một hôm có một chàng trai hớt hơ hớt hải đến, chẳng thèm chào ai, quăng ịch chiếc xe ở sân rồi chạy vội ra vườn quay lưng vào mọi người và vén quần lên...
Ông bố vợ cau mặt bảo:
Anh đến xin làm rể mà thô lỗ như thế, làm sao chấp nhận được!
Chàng trai chắp tay:
Thưa bác, tôi biết là không nên làm thế, nhưng tức bụng quá, không chịu được.
Thế sao trên đường đi, không dừng lại ít phút để giải quyết?
Thưa bác, thế thì phí quá!
Anh sợ mất thời gian à?
Dạ không. Tôi sợ phí cái khác cơ. Chả là bác có vườn rau, mà nước tưới vẫn phải mua, nên ta tiết kiệm được tý nào đỡ tý ấy ạ.
Ông bố vợ "Aø!" lên một tiếng, mặt rạng rỡ hẳn lên, vì ông vừa phát hiện ra được một người xứng đáng là rể nhà mình.
Đến ngày hôn lễ, nhà gái yêu cầu nhà trai tiết kiệm, chỉ cần ra Uỷ ban đăng ký và cô dâu chú rể chụp một kiểu ảnh kỷ niệm là xong. Khi anh thợ ảnh tới, chú rể gọi iù ới tất cả mọi người, từ gia đình nhà trai đến gia đình nhà gái, từ già trẻ lớn bé, thậm chí anh ta còn gọi cả người đi đường vào đứng chụp. Anh thợ ảnh thấy vậy nhăn mặt:
Tôi muốn chụp riêng cho anh chị một kiểu như thế mới có ý nghĩa, sao anh lại gọi tùm lum thế?
Chú rể bảo:
Khuôn khổ một bức ảnh có thể chứa được nhiều người mà lại chỉ ghi hình của hai người thôi lãng phí quá!
Nghe thấy vậy ông bố vợ càng tin mình sáng suốt lựa chọn được chàng rể xứng đáng.
2883
Thuở mới kiến tạo, lộ Lâm Quang Ky giống như một con đê chạy dài theo bờ biển ấp Vĩnh Lạc, Rạch Giá. Ngày ấy, trên bãi sình lầy hoang vắng chỉ có rừng mắm chằng chịt. Nhưng biển cứ cần cù mang phù sa tô bồi mãi, nên chẳng bao lâu, những căn nhà xinh xắn đã xuất hiện trên mặt tiền đường, rồi từ từ lấn sâu thêm mãi. Khi tình hình an ninh ở miền quê trở nên tồi tệ, dân chúng đổ xô ra tỉnh nhà ở thật khan hiếm. Nhu cầu cấp bách không thể chờ đợi đất bồi " cà rịch cà tang" nên có người nghĩ đến giải pháp cất nhà sàn. Thế rồi, với chiếc cầu ván hẹp té xử dụng như đường đi độc đạo vào đất liền, những chiếc nhà sàn thô sơ san sát quây quần bên nhau. Cầu được chấp nối mãi nên dài nhằn, nhưng càng lúc càng teo dần. Khoảng bắt ngang những căn cuối cùng, cầu ốm nhom với miếng ván long đinh, vùng vằn theo từng bước chân đi. Cầu riêng vào nhà bé Vân – căn nhà cuối cùng -, thực ra, chỉ là một khúc tre, gát lơ mơ trên hai cặp cừ đóng chéo. Những lần đầu, bước lên cầu tre lắc lư, Vân níu cứng tay mẹ, nhít từng bước, mà run như thằn lằn đứt đuôi. Bây giờ, thì Vân quen thuộc rồi, em đi thoăn thoắt như đi trên đất liền.
" Ví dầu! Cầu ván đóng đinh
Cầu tre lắt lẻo gặp ghình khó đi"
Gặp ghình khó đi như thế nào, bé Vân vẫn thương lối về, thương con cầu gầy guộc, xóm giềng đìu hiu, và nhất là thương căn nhà tiều tụy, tổ ấm đã chứa chan bao tình yêu thương mật ngọt của mẹ cha.
Chị Năm, mẹ của bé Vân, cũng bằng lòng không kém. Chị thường sung sướng bảo: " Đây mới chính là căn nhà của mình" . Bao năm rồi, chị Năm ôm con theo chồng vất vả di chuyển ngược xuôi với đơn vị. Chị cũng có nhà trong trại gia binh, nhưng đó đâu phải là nhà " của mình" . Huống chi, thời gian đó, chị lúc nào cũng phập phòng lo sợ cho tánh mạng của chồng, nên đâu có phút nào vui. Anh hạ sĩ Năm bị thương rồi bị giải ngũ. Tiền lính thì đã tính liền. Vợ chồng không còn xu ten dính túi, lủi thủi về Rạch Giá tạm nương náu với gia đình bà cô. Thời may, nhờ bè bạn giới thiệu, anh Năm thuê được chiếc xích lô đạp để kiếm sống qua ngày. Nhà bà cô chật chội, anh Năm theo bạn bè đến chùa Phổ Minh, toạ lạc tại góc đường Cô Giang và Lâm Quang Ky, ngủ nhờ. Do đó, anh vô tình khám phá ra được xóm nhà sàn trên bãi biển, mà " xí" phần để cắm dùi.
Anh Năm, tuy thỉnh thoảng cũng mơ về thời quân ngũ hào hùng, nhưng thường thì anh an phận với kiếp sống lam lũ của mình. Dù gân cốt rã rời, mồ hôi nhuể nhại mà mang được tiền về cho vợ quí, con cưng là mãn nguyện lắm rồi. Vả chăng, bé Vân cũng đáng để mà cưng. Em ngoan ngoãn và biết thương yêu cha mẹ, tuy hơi nhỏng nhẻo một chút. Đã 9 tuổi đầu, Vân vẫn thường chui rúc vào lòng mẹ, ỏng a ỏng ẹo, nói đớt nói đát, đòi mẹ ru cho ngủ. Một tay mẹ xoa đầu, tay khác vỗ mông nhè nhẹ, rồi cất tiếng ru à ơ…, ví dầu…, để cho Vân lim dim " măn vú" mẹ mà đi lạc vào giấc ngủ thần tiên. Sáng nào thức dậy, vừa trở mình " ư" một tiếng, thì đã có mẹ bên cạnh, tíu tít nâng niu. Mẹ đỡ dậy, chãi đầu, đánh răng, lau mặt. Đôi khi Vân còn trận thượng, nằm thẳng cẳng để mẹ thay quần áo thì cơn nhỏng nhẻo mới đả nư. Vân mà đau một tí thì phải biết, Vân mặc sức làm tình làm tội mẹ. Vân rên nhè nhẹ để mẹ cuống quít lo âu. Vân vùng vằng không uống thuốc, không ăn cháo… để mẹ ỉ ôi năn nỉ. Có lần mẹ mắng: " Con gái hư quá!" , nhưng Vân biết mẹ mắng yêu thôi. Mẹ chẳng bao giờ nghĩ là con mình hư, mà còn khuyến khích ngầm cho Vân nhỏng nhẻo nữa kia. Thật ra, Vân biết nhỏng nhẻo cũng hư chút chút, nhưng nhỏng nhẻo thích thú lắm, Vân làm sao mà chừa được?
Với cha, dù biết được yêu thương đậm đà, Vân cũng không dám nhỏng nhẻo quá mức. Ba trầm lặng quá, không nựng nịu, ôm hôn Vân chùn chụt như mẹ. Thương lắm, ba vuốt tóc Vân nhè nhẹ, rồi dúi cho con một đồng, để Vân chạy ù ra quán " chệc" Lủ mua bánh lỗ tai heo, bánh men, hay miếng Xoài, trái cóc. Đòi quà, đòi đồ chơi mà òn ỉ với ba thì chắc ăn. Ba không bao giờ từ chối. Mẹ có cằn nhằn ba, thì ba cười dễ dãi: " Tội nó mà mình! Thôi cũng cho con mình nó có với người ta" .
Ba thừơng cho rằng ba là Phật tử lâu năm, - ba đến chùa gởi xe lấy xe hàng ngày cả năm rồi -, nên ba cũng khuyến khích vợ con đi chùa cho có phước. Ba sắm cho mẹ một áo dài, Vân cũng có quần áo mới, để ăn mặc lành lặn khi lễ Phật. Phần ba, ba chỉ độc có quần " xà lỏn" với chiếc áo nhà binh bạc màu, nhưng ba nói ba không cần đồ mới: " Tui vào chùa bằng cửa sau để bửa củi làm công quả, khi gởi xe và lấy xe thì trời đã tâm tối, thì cần gì quần áo lành lặn. Còn đạp xích lô mà bận quần áo tốt, thì thiên hạ chửi cho đó" .
Chính vì thế mà ba không có quần dài để dự lễ quy y. Nhờ thầy chu đáo cho mượn bồ đồ lam ba mới đở lúng túng. Lễ quy y đó ảnh hưởng rất nhiều đến nếp sống của ba. Ba thường nhắc nhở lời thầy dạy về giới cấm uống rượu. Rượu làm cho con người mất tự chủ. Say sưa đâu còn biết đến chánh niệm, rồi thì giới nào cũng phạm đựơc. Những thứ độc chất khác như xì ke, ma tuý, cần xa…, tuy thời Phật tại thế chưa xảy ra để đặt giới luật ngăn cấm, nhưng những thứ này, cũng làm con người mất tự chủ, lạc lỏng chánh niệm, thì cũng phải chừa bỏ như là rượu. Thuốc lá thật ra không nguy hiểm, miễn là đừng để quá ghiền mà lảng quên chánh niệm thời thôi. Ba nói ba không hiểu chánh niệm là cái gì? Nhưng ba là Phật tử thuần thành, ba nghe lời thầy bỏ rượu, bỏ thuốc hút. Vả chăng, ba nói: " Thầy dạy thời giờ uống rượu, hút thuốc… là thời giờ lảng quên hiện tại, mà tui thì tui đâu muốn lảng quân con gái cưng của tui" .
Tiền để dành được, do việc cai rượu và thuốc, ba " cất ca cất củm" mấy tháng trời, rồi đưa hết cho Vân và bảo: " Con đi cúng dường cho có phước" . Biết ba " ăn gian" , muốn dành hết phước cho con, chớ không giữ gì cho ba, Vân bỏ tiền vào thùng phước sương, rồi lâm râm khấn vái: " Phật ơi! Tiền này là của ba con. Xin Phật ban phước cho ba. Kiếp sau ba có nghề nào khá khá một chút, chớ còn đạp xích lô hoài, khổ cực lắm…" .
***
Ngày chúa nhựt, Vân thường lân la đến chùa, len lén nhìn sinh hoạt Gia Đình Phật Tử. Những em bé trạc tuổi Vân, quần áo xinh xắn, ca hát, nhảy múa, nô đùa thật là vui. Vân thèm thuồng quá!
Một chị huynh trưởng, có lẽ thấy Vân mê mang, đờ đẩn, nên ngoắt lại, rồi mời mọc:
Em cưng! Em thích sinh hoạt không? Vào đây chơi vơi chị. Em nhé!
Vân vừa e thẹn, vừa mừng rỡ, rụt rè đến bên chị. Sau buổi sinh hoạt sơ khởi, Vân tung tăng về nhà, reo vang:
Ba ơi! Nghe con hát nè:
" Xin ba má con chừa!
Con không dám vui đùa
Với những kẻ hư thân
Mà ba má hổng có ưa…"
Hay lắm! Hay lắm! – Ba vổ tay – Ai dạy con đó?
Thưa ba chị Diệu Lý, đoàn trưởng Oanh Vũ dạy tụi con đó. Ba cho con gia nhập Oanh Vũ nghe ba?
Tốt lắm!
Chị Diệu Lý nói con phải có đồng phục Oanh Vũ thì mới sinh hoạt được.
Má lên tiếng – bồ đồ đầm đó mắc lắm! Thôi tham gia Phật tử Phật tôn làm gì?
Chị Diệu Lý nói đồng phục rẻ rề hà! – Vân năn nỉ –
Rẻ với người ta kìa. Còn mình nghèo thì sắm sao cho nỗi?
Thôi mà mình! – Ba ôn tồn – Tội nghiệp cho con! Nghèo thì cũng rán cho con có đồng phục như con người ta!"
Thời gian Oanh Vũ quả là thời gian thần tiên. Vân được các anh chị huynh trưởng thương yêu, chăm sóc, vừa được dạy dỗ giáo lý, vừa được hướng dẫn vui chơi. Anh chị lại hy sinh chăm sóc cả việc học hành, thi cử của các em. Nhờ thế, vừa học xong tiểu học năm 12 tuổi, Vân đã đỗ ngay vào trung học Nguyễn Trung Trực dễ dàng. Nỗi mừng của ba thật bất tận. Ba khen, ba thưởng Vân đủ thứ. Tuy còn lâu mới tụ trường, ba đã mua sắm đầy đủ cho con: quần áo nữ sinh đồng phục, giầy dép, tập vở, bút mực…
Vân lại được huynh trưởng cho chuyển lên ngành thiếu. Dĩ nhiên, ngành thiếu hấp dẫn vô cùng, Oanh Vũ nào mà lại không ước mơ.
Ba ơi! Ba ơi! Con được chuyển lên ngành thiếu rồi! – Tiếng của Vân mừng rơn làm ba vui lây. Ba phụ họa:
Con ba giỏi quá!
Thật ra, đủ tuổi thì chuyển ngành chớ con ba có giỏi gì đâu, nhưng Vân không đính chánh. Em sẽ gần ba ỏng ẹo:
Mờ! Con cần có áo dài đồng phục của ngành thiếu. Ba à!
Chuyện ấy dễ mà!
Bỗng nhiên Vân nhìn ba. Mấy thuở mà Vân có dịp nhìn ba thật kỷ đâu. Vân thấy ba độ rày đen và gầy gò quá. Thỉnh thoảng ba lại ho nũa. Vân thương quá, không muốn " vòi vỉnh" ba điều gì hết.
Mà thôi ba à! Chầm chậm lúc nào cũng được. Con mặc đồng phục Oanh Vũ đỡ vậy!
Tầm bậy! Con lớn rồi. Phải có áo dài chớ con!
Tuần sau, khi Vân hí hửng đến nhà chị thợ may trong xóm lấy áo lam về, thì thấy mẹ vừa tiễn anh Minh Tâm, Liên Đoàn Trưởng Gia Đình Phật Tử ra khỏi nhà. Mắt mẹ buồn hiu làm Vân cụt hứng không khoe được áo dài mới. Vân lại thắc mắc không biết đã có lầm lỗi điều gì, để anh Minh Tâm đến gặp mẹ trách móc không? Vân lăn xăn hỏi mẹ nhưng mẹ chỉ lắc đầu. Vân không hiểu biến cố nào đã khiến mẹ như kẻ mất hồn, mắt đăm đăm nhìn về biển khơi xa xôi mà nước mắt rưng rưng.
Tối đến, ba về nhà – Ba về trễ, thường thì Vân đã ngủ say, nhưng hôm đó băn khoăn về ưu tư của mẹ nên còn trằn trọc -, có lẽ ba khám phá ngay sự khác lạ của mẹ:
Má nó có gì buồn vậy?
Im lặng.
Tui có làm điều gì bậy đâu? Sao má nó lại khóc? – Ba lo lắng bồn chồn-
Mấy tuần nay Ông mang về mấy lần 500 đồng. Tiền ở đâu mà có như vậy?
Tưởng chuyện gì! Tui nhận mối tháng rồi người ta trả trước vậy thôi! Tui có trộm cắp của ai mà má nó quính quáng vậy?
Tui hổng tin
Tui thề đó!
Đừng có thề ẩu! Tiền đó là tiền bán máu. Hồi chiều Bác sĩ Minh Tâm – anh Minh Tâm thật ra là cán sự y tế – ghé ch tui biết sự thật hết trơn rồi.
Máu dư thì cho bớt chớ có nhằm nhò gì!
Nhằm lắm chớ. Bác sĩ nói lâu lâu cho máu một lần thì được, chớ bán máu hà rầm như Ông thì chết sớm. Mà! Tui không biết tại sao Ông làm như vậy chớ?
Thì tui cũng muốn má con bà, cũng có cái này, cái kia như vợ con người ta.
Tui hổng chịu! Tui hổng cho ông bán máu. Thiếu tiền thì rán tiện tặn, chớ tui nói thiệt. Nếu ông bán máu một lần nữa, thì tui cho con Vân nghỉ học, để hai má con tui đi ở đợ cho người ta…
Nói tầm bậy.
Ba chồm dậy la lớn. Rồi im lặng hồi lâu, mà vẫn nghe tiếng mẹ khóc thút thít, ba nhỏ giọng gượng gạo:
Mà tui không bán máu nữa. Tiền tui đạp xích lô cũng dư sức nuôi hai mẹ con bà mà…
Vân nằm yên, xoay mặt vào vách, nước mắt ràn rụa, mà vẫn gắng dằn để khỏi bật thành tiếng nức nở, vì Vân nghĩ, nếu ba biết Vân nghe rõ mọi chuyện, ba sẽ khổ hơn nhiều.
Nhưng hàng năm, chùa Phổ Minh tổ chức lễ Vu Lan thật long trọng. Với chủ đề " Một bông hồng cho mẹ" , bài thuyết pháp của thầy thật hay, thật cảm động, làmcho nhiều người rơi nước mắt. Vân sung sướng đón cánh hoa hồng màu đỏ sẽ gắn lên ngực em. Em hãnh diện còn mẹ và được sống trong tình thương của mẹ. Bất ngờ, chị Diệu Lý vụng về đâm cây ghim vào ngón tay Vân. Vân đau nhói, khẻ kêu " ui da" . Một giọt máu điểm trên chiếc áo dài lam làm Vân rùng mình, rởn óc. Vân chợt nhớ đến ba. Em tự hỏi ba đã đổ bao nhiêu giọt máu, bao nhiêu mồ hôi cho chiếc áo lam này, cho cuộc đời của em. Nước mắt Vân long tròng, làm cho chị Diệu Lý luống cuống, xuýt xoa xin lỗi.
Chị! Em không đau đâu! Em khóc vì nhớ ba thôi!
Vân ấp úng rồi lẩn tránh ra cổng. Tình cờ, Vân thấy ba đứng bên cạnh chiếc xích lô gần đó. Ba chực hờ rước khách, vừa ngóng nghe thời pháp.
Ba ơi! Con đã có bông hồng cho má. Con muốn có một bông gì tượng trưng cho ba nữa!
Bông tượng trưng cho ba thì… ơ, ơ, bông bậy bạ gì chả được. Để ba tìm cho con.
Ba đến bồn bông trước cổng chùa, vừa định hái đóa bông " Tí Ngọ" thì dừng lại, - có lẽ ba thấy bông tí ngọ tức bông mười giờ, chưa tối đã khép ngủ, sáng bét mới chịu nở ra, thật là nhàn nhã không hợp với ba – ba ngắt một cánh bông dừa màu đỏ, bông bình dị, dãi dầu mưa nắng như cuộc đời của ba. Vân sung sướng đón bông dừa, trang trọng cài lên áo. Nhìn ba rồi nhìn cánh bông dừa mong manh, tự nhiên Vân cảm thấy sợ hãi bang quơ. Ba vô tình không biết, lên tiếng:
Thầy thuyết pháp về tình mẹ hay quá! Nghe lời thầy, con hãy về nhìn má con, rồi nói là con thương má thật nhiều….
Dạ! Con sẽ nói với má như vậy.
Rồi, Vân lặng yên nhìn ba thật kỷ, cảm thấy thương yêu dâng tràn. Em nhỏ nhẹ:
Ba ơi! Con muốn nói với ba điều này!
Gì đó con!
Ba có biết rằng con hãnh diện la con của ba, và con rất thương ba không?
Rồi Vân ôm chằm ba và khóc như mưa. Ba cũng ôm Vân và ba cũng khóc. Những giọt nước mắt thương yêu của ba đã nhỏ ấm trên bờ vai của em.
Lần lần, Vân hiểu Vu Lan là mùa báo hiếu cho cha và mẹ. Sau này, dù vị trí của người cha có bị ban tổ chức đại lễ lãng quên hay làm lu mờ, thì Vân vẫn nhớ đến cha. Em âm thâm cài cho em một bông dừa đỏ, bên cạnh bông hồng. Em hãnh diện về tình yêu thương của cha lẫn mẹ đã dành cho em.
***
Biến cố thương đau năm 1975 làm đảo lộn nếp sống bình thường. Thầy Phổ Minh bị kiểm soát gắt gao, rồi bỗng nhiên mất tích. Anh Liên Đoàn Trưởng Minh Tâm đi học tập, rồi Gia Đình Phật tử tự đình chỉ sinh hoạ. Nhiều gia đình bè bạn đã tan nát thương đau. Giới xích lô nhất thời sinh sống được, nhưng cũng kiệt quệ dần. Qua năm sau, thì ba thất nghiệp, vì chủ xe xin lấy xích lô lại để tự nuôi thân. Trong hoàn cảnh tuyệt vọng đó, thì anh Minh Tâm đi học tập về. Anh ra vốn cho ba đứng tên mua một chiếc tàu một bloc máy để đánh cá ven biển. Hoa lợi sẽ chia đều cho hai gia đình chung sống. Đó là loại tàu nhỏ không vượt biên được nên ít bị công an doom ngó, nhờ vậy, rất tiện để xử dụng như một thứ taxi, nhận người ở đất liền để chuyển giao ra tàu lớn giả dạng đánh cá ngoài khơi. Một tổ chức vược biên móc nối thuê ba với điều kiện tiền bạc hậu hỷ, nhưng ba chọn giải pháp hợp tác miễm phí để đưa vợ con và gia đình anh Minh tâm cùng vượt biên.
Mọi việc đều diễm biến tốt đẹp. Chỉ với bốn ngày hành trình, chiếc tàu 72 người Việt tị nạn đã cặp bean Trengganu, Mã Lai. Sau hai ngày chờ đợi, cả nhóm được di chuyển đến trại tị nạn chánh thức Pulau Besar. Hòn đảo Pulau Besar cách đất liền bằng một con rạch nhỏ, được Phủ Tị Nạn Liên Hiệp Quốc thường xuyên thăm viếng, nên việc quản trị rất thoải mái. Người dư tiền, có thể sang ngay một chỗ cư trú, qua sông đi chợ hàng ngày, hay thuê taxi đến tỉnh;n chơi phung phí thỏa lòng. Kẻ nghèo thì phải chấp nhận vất vả. Khẩu phần ăn tuy được trợ cấp tạm đủ, nhưng chổ ở, nhu cầu cần thiết khác thì phải tự lo liệu lấy. Do đó, để tránh cảnh tạm trú trong hội trường trống trải, anh Minh Tâm và ba, đã tức tốc vào rừng đốn cây, đốn lá để đựng hai cái lều nhỏ, rồi đến giừơng chỏng, bàn ghế thô sơ. Sau đó, ba lại đi làm công dựng nhà cho những kẻ khác, để có tiền sắm sửa vài bộ quần áo thay đổi cùng vài chi tiêu lặt vặt cần thiết khác. Ba làm việc quá cần cù mẹ ngăn cản khuyên lơn ba nghỉ ngơi, thì ba than thở: " Không đạp xích lô, thì tui phải kiếm việc gì làm. Chớ ở không hoài, thì tui buồn không chịu nỗi!"
Có lẽ ba buồn thật, ba thường lang thang một mình, thẩn thờ như kẻ mất hồn, rồi thỉnh thoảng lại chép miệng thở dài: " Không biết đến xứ người, làm sao tui nuôi nổi vợ con đây?" . Chẳng biết có phải vì khí hậu, vì điều kiện vệ sinh hay vì buồn lo hành hạ, mà sức khoẻ của ba ngày càng sa sút. Qua đảo mới 6 tháng, mà ba hom hem già đi hàng mười tuổi. Ba lại ho nữa. Ba ho từng cơn rũ rượi làm đau xoáy cả ruột gan Vân. Năn nỉ ba đi khám bệnh thì ba phản đối. Ba quả quyết ba vẫn khoẻ mạnh. Cho đến một hôm, sau cơn ho dữ dội, ba ộc từng ngụm máu tươi, rồi ngất xỉu. Ba được đưa đến bệnh viện Trengganu điều trị. Bệnh viện cho biết ba bị lao phổi đến thời kỳ thứ ba, nhưng họ chỉ có thể cho nằm bệnh viện 2 tuần, rồi cung cấp thuốc để về đảo tự tịnh dưỡng. Bệnh nặng, mà điều kiện sinh sống ở trại lại khắc nghiệt, cực khổ thì sức khoẻ thật khó lòng khôi phục.
Trại tị nạn ngày càng đông dân số, vì người đi định cư thì ít, mà số vượt biên lại quá nhiều. Khi nhân số của trại tăng lên đến năm ngàn người, thì trại không nhận người mới vì sẽ đóng cửa. Để giải quyết tình trạng đó, chánh quyền Mã Lai khuyến khích các phái đoàn quốc gia đệ tam đến trại phòng vấn và nhận cho định cư hàng loạt. Những gia đình khác vượt biên chung tàu, đều đã được tuyên thệ, nhưng không biết nguyên nhân gì, mà gia đình Vân, một gia đình thương binh thuộc thành phần ưu tiên, thì không phái đoàn nào hỏi han đến. Mới đây, phái đoàn Hoa Kỳ, tuyên bố chấp nhận tất cả những dân tị nạn vượt biên đến trước ngày 31-12-78, nhưng gia đình Vân lại cũng bị bỏ rơi. Vân khiếu nại và chứng minh mình đã đến trước thời điểm đó hằng 6 tháng, thì họ trả lời có lẽ hồ sơ bị thất lạc, nên sẽ cứu xét sau.
Từ lâu, dân trại xầm xì rằng bệnh tình của ba là nguyên nhân để các nước tránh né. Ai mà lại mang con bịnh về để lay cho dân họ. Luận điệu đó ngày càng có người phụ họa, để bàn tán xôn xao. Vân lo ngại điều đó sẽ lọt vài tai ba, khiến ba thêm khổ sở. Nhưng tránh né thế nào cũng có lúc ba nghe. Ba buồn rầu héo hắt. Ba than vắn thở dài " Tui mà chết, chắc vợ con tui mới hết khổ" . Vân bụm miệng ba khóc lóc năn nỉ" : Ba phải sống với con! Ba ơi!" .
Rồi đến lượt gia đình anh Minh Tâm đi định cư. Đưa tiễn anh rời trại, Vân cảm thấy bối rối nôn nao. Em vừa buồn xa một người anh cả bao che, chăm sóc, vừa phân vân cho tương lai vô vọng của mình. Anh Minh Tâm kéo Vân đứng riêng một góc để dặn dò:
Vân à! Em có biết rằng ba em đã thường bán máu để lo cho gia đình không?
Dạ biết! Nhờ anh thông báo nên má em mới ngăn chặn ổng được.
Em lầm rồi! Ba em vẫn tiếp tục không kể đến thân mạng của ông. Nhưng ổng năn nỉ anh dấu diếm dùm, vì nếu không lo được cho vợ con thì ông cũng sẽ tự tử cho rồi!"
Anh Minh Tâm đi rồi mà Vân vẫn còn ngồi khóc một mình. Thương ba vô vàn, mà không có phương cách nào giúp cho ba vơi khổ, giúp cho ba hết bịnh. Gần đây, ba thường dặn dò Vân thương mẹ và lo lắng cho mẹ. Thì ra, ba đã nghĩ đến giải pháp biệt ly. Vân thầm nhủ: " Ba ơi! Con sẽ ở cạnh ba hoài. Không đi định cư một mình đâu?"
Vân có ý định bày tỏ cho ba hiểu rõ lòng mình, nhưng suy nghĩ hoài Vân vẫn thấy khó mở lời. Vân ngần ngại không dám nhắc đến những chữ: bệnh hoạn, định cư, phái đoàn…, mà phản ứng gợi cho ba niềm khổ sầu bất tận. Vì vậy, mà Vân trằn trọc, giất ngủ đến thật chậm và thật nặng nề.
Khi Vân thức giấc thì trời đã sáng. Cảnh trầm lặng của trại, bỗng bị phá tan bởi những tiếng ồn ào, tiếng người chạy rầm rộ. Có tiếng ai la lớn: " Trời ơi! Có người treo cổ trong rừng! Ghê quá!" . Bỗng nhiên Vân linh cảm nạn nhân là ba: em phóng chạy theo những kẻ hiếu kỳ, chạy như điên không kể gì đến gai gốc gạch nát mặt mày, tay chân em. Rõ ràng là ba. Ba treo tòn ten trên nhánh cây, chết thật là thê thảm. Trên ngực ba, ba ghim lá đơn thỉnh nguyện cho vợ con một chỗ dung thân. Tờ giấy phảng phất như một bản án tử hình dành cho kẻ phạm trọng tội: " Tôi thương vợ con" .
***
Không bao lâu thì Vân và mẹ được định cư ở Hoa Kỳ. Phải mất vài năm để ổn định cuộc sống, bây giờ, thì Vân đã trưởng thành, có nghề nghiệp vững chắc, tự tin và yêu đời. Giống như những con chim lẻ bạn, rồi cũng tìm về quây quần bên nhau. Vân bắt đầu thăm dò những tổ chức Gia Đình Phật Tử để về sinh hoạt. Nghiệp trưởng cũng đeo đuổi anh Minh Tâm. Anh đã hao tốn bao tâm huyết để khởi xướng và xây dựng được một Gia Đình Phật Tử hùng mạnh tại một ngôi chùa Việt Nam ở Los Angeles. Nghe tin, Vân vội vã đưa mẹ đến tìm anh. Tình cờ, Vân đã đến chùa đúng vào đại lễ VU LAN. Lễ Vu Lan tổ chúc thật long trọng và thật cảm động, với những biểu ngữ, những bài pháp, những hình ảnh, tô đậm tình mẹ. Vân sung sướng đón nhận bông hồng màu đỏ, sung sướng còn mẹ và được sống trong tình thương bao la của mẹ. Bất chợt Vân nhớ đến người cha bất hạnh, nàng ngậm ngùi ước ao có một đoá bông dừa màu trắng cho người. Vân lặng lẽ đến các bồn hoa trong khuôn viên chùa lục tìm. Nàng chỉ thấy nơi này toàn là những loài hoa quyền quí, cao sang, chớ đâu có các loài hoa bình dị, quê mùa, mộc mạc, nôm na… như bông dừa, như mống tay, sao nhái, mồng gà của xứ mình.
Trong làn nước mắt nhạt nhòa, Vân bỗng thấy bón cha lờ mờ trong bộ y phục phu xích lô cũ kỹ. Nàng thổn thứ lập lại lời đối thoại 7 năm về trước: " Ba ơi! Con muốn có một bông gì tượng trưng cho ba đó" . Ba nàng cúi xuống, ngắt một cánh bông dừa màu trắng trao cho nàng. Đoá bông mảnh khảnh mong manh quá, nàng chưa kịp cài lên áo, thì đã vỡ tan theo ảo ảnh cha nàng
ở một làng nọ, có một đôi trai gái thầm yêu trộm nhớ nhau, nhưng chưa dám ngỏ lời. Anh con trai vốn tính nhút nhát và rất ít nối. Cả một thời gian dài cô gái cứ chờ mãi bạn trai của mình vẫn chưa tỏ tình, mặc dù qua ánh mắt của anh, cô dã hiểu cả.
Cho đến một đêm rằm, trăng sáng vằng vặc, cô gái chủ động rủ người bạn trai ra bờ đê ven sông ngồi tâm sự. Phong cảnh hữu tình, gợi cảm mà người yêu vẫn chẳng nói gì. "Nói đi anh!" cô gái thầm nghĩ. Vẫn im. Cô gái đành gợi ý:
- Trăng hôm nay sáng quá, anh nhỉ?
Lúc này chàng trai mới cất tiếng:
- Rằm mà lị!
Rồi lại ngồi in như thóc!
Sử cũ chép: Trần Thì Kiến tính người cương trực. Trước làm môn khách cho Hưng Đạo Vương, sau được Vương tiến cử lên làm An phủ sứ Thiên Trường. Một hôm, có người hương nhân đem biếu mâm cỗ, Kiến hỏi muốn nhờ vả gì thì người ấy nói chỉ vì kính trọng mà biếu. Nhưng mấy ngày sau người hương nhân kia quả nhiên có việc nhờ vả, An phủ sứ bèn móc họng nôn ra nguyên mâm cỗ.
Chuyện nay: Có ông nọ tên Trần Trụi Lủi, trước làm thư ký uỷ ban, sau vì có đi học tại chức ban đêm lấy được cái bằng Đại học nên dần dần leo lên chức chủ tịch xã. Một hôm, có người mang đến chai rượu ngoại cùng mấy món đồ nhắm hảo hạng. Trụi lủi hỏi biếu vì cớ gì thì người kia đáp: “Không có ý gì, chỉ là mừng anh được thăng chức công bộc cao hơn”. Trụi Lủi cả mừng bảo vợ bày mấy món ấy ra rồi khui rượu để cả hai “trăm trăm”. Đang ăn, quả nhiên người kia có việc nhờ vả, khi ông khách đang nhỏ nhẹ trình bày thì chủ nhà móc họng, mửa ra toàn bộ những gì vừa nuốt vào, sau đó chửi mắng thậm tệ và đuổi khách thẳng cổ. Khách đi rồi, chủ tịch xã phu nhân mới hỏi chồng:
- Không giúp người ta thì thôi, việc gì phải làm vậy?
- Phải cương... quyết... - Lủi chém tay vào không khí.
- Bất quá tôi mua mấy thứ đó trả lại người ta là được chứ gì?
Trần Trụi Lủi bực mình quát tướng lên:
- Bà thì biết cái quái gì! Thằng ngu ấy mua nhầm rượu rởm, đồ nhắm hết “đát”, tôi từng nhiều lần tiếp khách ở nhà hàng nên nuốt qua là biết liền. Không cương quyết móc họng thì chết không kịp ngáp à?
1337